Katalog cyfrowy » Kolekcje » Apokryfy » V.I.T.R.I.O.L.
drukuj
V.I.T.R.I.O.L.
z cyklu Apokryfy
Tytuł odwołuje się do alchemicznego hasła Visita Interiora Terrae Rectificando Invenies Occultum Lapidem („Odwiedź wnętrze ziemi, a przez oczyszczenie odnajdziesz ukryty kamień”), co w kontekście obrazu nabiera zarówno symbolicznego, jak i dosłownego znaczenia.
Zimowy, zmrożony krajobraz – być może poranny przymrozek, może warstwa śniegu – rozciąga się w delikatnych tonacjach błękitów, ochry i mlecznej bieli. Przestrzeń wydaje się zatrzymana w pół oddechu – nieruchoma, jakby uwięziona w czasie. Senny, niemal melancholijny krajobraz zostaje brutalnie zakłócony przez obecność rozkopanej ziemi i metalowej drabiny prowadzącej do ciemnej jamy – elementów wykraczających poza malarską iluzję. Z wnętrza tej sztolni nie wychodzi jednak nic – przeciwnie, pochłania ona światło i sens, przywodząc na myśl miejsce przejścia, zejścia lub zniknięcia.
Z dolnej krawędzi obrazu wystaje forma, która przypomina worek, ale w rzeczywistości jest niejako „odwrociem” szybu, przeciw-obrazem, ukazującym to, co zwykle jest ukryte: tył, zaplecze, strukturalną kulisę dzieła. To właśnie tutaj pojawia się ślad alchemii – zejście „w głąb”, w poszukiwaniu sensu, przemiany, ukrytego „kamienia filozoficznego”.
„V.I.T.R.I.O.L.” jest obrazem granicznym – między malarstwem a obiektem, między powierzchnią a wnętrzem, między pozorem a materią. To nie tylko pejzaż, ale też przestrzeń inicjacji. Alchemiczna podróż zostaje tu zapisana w języku malarstwa i formy, jako wizualna medytacja nad tym, co zakryte i tym, co możliwe do odkrycia – jeśli tylko odważymy się zejść niżej.