Polarexpedition

Autor:
Andrzej Wełmiński
Rok powstania:
1974
Rodzaj:
Obraz
Technika:
obiekt – różne materiały
Materiał:
płótno
Cykl:
-
Rozmiary:
152 x 95 cm
Nr. inwentarza:

drukuj

W obrazie Polarexpedition artysta podejmuje temat jednej z najbardziej tragicznych i tajemniczych wypraw polarnej eksploracji – ekspedycji Salomona Augusta Andrée z 1897 roku. Trójka śmiałków, próbujących dotrzeć do Bieguna Północnego balonem na wodór, zginęła bez śladu. Ich szczątki, wraz z pozostałościami obozu, odnaleziono dopiero po 33 latach na Wyspie Białej /Kvitøya/.

Obraz powstał pod silnym wrażeniem fotografii dokumentujących znalezisko – zakonserwowane w lodzie szczątki i przedmioty osobiste wyprawy. W pracy dominują zimne, stłumione szarości i błękity, przywodzące na myśl bezkresne arktyczne pustkowia i martwą ciszę. Postać jest tylko zarysowana – jakby rozmywała się w chłodzie i czasie, powoli stapiając z tłem, niczym ciało pokryte wiecznym lodem. To raczej obrys postaci, która kiedyś była…

Kluczowym elementem kompozycji jest wkomponowana w płótno wypukła struktura – fragment gniazda lub zmurszałej materii organicznej (siano, strzępy dziennika) – oraz przymocowany do obrazu fragment szkieletu ręki, który zdaje się wystawać z powierzchni obrazu wprost w przestrzeń widza. To nie tylko dosłowne odwołanie do odnalezionych szczątków, ale też symboliczne podkreślenie kruchości ludzkiego ciała i ambicji.

Tytuł Polarexpedition sugeruje nie tyle konkretną relację z wydarzenia, ile ideę wyprawy – w głąb nieznanego, ku lodowi, ku końcowi. To wyprawa w głąb ludzkiego doświadczenia: śmiałej próby, samotności, zamarzniętej nadziei.