Cukiernia ciast trujących

Autor:
Andrzej Wełmiński
Rok powstania:
2013
Rodzaj:
Rysunek
Technika:
pastel, tusz
Materiał:
papier
Cykl:
Cukiernia ciast trujących
Rozmiary:
25 x 16,5 cm
Nr. inwentarza:

drukuj

Seria rysunków zatytułowana Cukiernia ciast trujących ukazuje typowy motyw dziecięcej celebracji – tort urodzinowy – który w rękach Andrzeja Welmińskiego staje się nośnikiem niepokoju, przewrotności i ironicznej refleksji nad mechanizmami społecznych rytuałów. Tort, choć cukrowo biały i zdobiony płonącymi świecami, jest zdeformowany, nadtopiony, a w jego pobliżu pojawia się subtelny, lecz wymowny symbol śmierci – mała czaszka ukryta w kremowej masie. Obserwujące go dzieci nie wykazują radości ani ekscytacji – ich spojrzenia są poważne, zamyślone, niekiedy niepokojąco puste.

Tytuł serii przywodzi na myśl klimat prozy Romana Jaworskiego, szczególnie z tomu Historie maniaków, gdzie codzienność przesiąka niesamowitością, a pozornie banalne sytuacje zamieniają się w metafizyczne labirynty. Jednocześnie rysunki te rezonują z melancholijną groteską Witolda Wojtkiewicza, w którego dziełach dzieci i figury z pogranicza snu i śmierci odgrywają niepokojące spektakle.

Welmiński, podobnie jak ci dwaj prekursorzy polskiej nowoczesności, używa konwencji dziecięcego świata jako maski – jego cukiernia jest nie tylko miejscem pokusy, ale i zatrucia: miejsca, gdzie zło ukryte jest pod warstwą lukru, a niewinność zostaje poddana próbie. W tym kontekście ciasta trujące mogą symbolizować zarówno skażone formy wspólnoty, jak i toksyczne tradycje – te rodzinne, społeczne czy polityczne.

Rysunki z tej serii, wykonane z delikatnością i precyzją, emanują subtelną dramaturgią – to teatr ciszy i przeczucia, gdzie wszystko, co znajome, zaczyna niepokojąco drgać. Prace te doskonale wpisują się w estetykę cyklu Kuchnia polska, w którym domowa codzienność ulega przewartościowaniu, stając się przestrzenią symbolicznego oporu wobec rzeczywistości – również tej historycznej i kulturowej.